Onderwerpen: Na de hulde bij het huwelijk van Wilhelmina volgen nog teksten over Louis Tijssen, over de eerste filmvoorstelling op Rolduc in 1897, over Blaise Pascal en Lenders, en na mijn favoriete wiskundige Evariste Galois nog over de twee Rolduciens en broers Sterck.
Hulde door de directeur en leraren van Rolduc bij het huwelijk van Koningin Wilhelmina in Februari 1901, tekening door R.A.van de Pavert.
Bij het huwelijk van koningin Wilhelmina is er hulde gebracht; het bestaat blijkbaar uit twee delen het voorblad en een gedicht. Beide zijn hier beschikbaar en mogen we opnemen onder de volgende vermelding: Koninklijke Verzamelingen, Den Haag, inventarisnummer A50-IIc-83. U kunt veel moois vinden op de website van de Koninklijke Verzamelingen U vindt het door Gerard Slits gemaakte eerste blad van de afstamming van Koning Willem III van Karel de Grote hier. In de herengang op Rolduc is een kopie te zien van het geheel achter glas. Ook in het boek Rolduc in Woord en Beeld treft u de afstamming van Wilhelmina van Karel de Groote aan na pagina 73; de afstamming wordt afgesloten met een gedicht dat ook het gedicht is dat hoort bij de kleurrijke voorplaat die hier getoond wordt.
Het interessante aan dit voorblad is dat het gemaakt is door R.A. van de Pavert, een medewerker van Cuypers. De wapens van abten en bisschoppen zijn opgenomen. Men treft links bijvoorbeeld de wapenspreuk van van Bommel aan- In Trinitate Fortitude- wat te maken heeft met het feit dat hij voorafgaand aan Rolduc het seminarie Hageveld gesticht heeft met twee andere personen; rechts treft men de wapenspreuk aan van Paredis- In Cruce Salus- etc. Linksboven is vermeld dat Ailbertus de abdij sticht in 1104; naar rechts Norbertus [het spinwonder] , Lucia [met het zwaard door de hals], de Annunciatie , Daphne en Gerlachus.
In de wapens staan ook deugden. Het mooie vind ik de tekening die van de Pavert maakt van Rolduc; er is overigens veel aan te merken op deze tekening; bijvoorbeeld hoe de poortjes op de cour gepositioneerd zijn tegenover de kastanjebomen, het aantal ramen van de studiezalen etc. etc..maar het blijft een mooie tekening. De wapenspreuk van Corten is -Cort en Goet- zoals in de tekening. Mocht u nog meer onjuistheden vinden dan kunt u me dat als u wilt berichten.
In het boek Rolduc in Woord en Beeld heeft van de Pavert dit voorblad hergebruikt en er alleen de tekst gewijzigd, download het boek Rolduc in Woord en Beeld maar en kijk maar eens bij de eerste bladzijden. Hierna nog twee tekeningen, de tekening uit 1893 bij het vijftig jarig bestaan van de school lijkt de eerste in een soort, maar de naam van van de Pavert kan ik niet ontdekken. De mooie tekening links is wel van hem. Zie bij het tabje -gebouw- voor meer over deze tekeningen.
Louis Tijssen 1865 - 1929
Wellicht weet u dat er pogingen worden ondernomen om enige Rolduciens zalig te verklaren. We zullen maar zeggen: ieder zijn hobby. Ik heb er niet zoveel mee; wat onverlet laat dat Louis Tijssen en ook Alfons Ariëns tijdens hun leven zeker voorbeeldige personen zijn geweest. We beperken ons hier tot Tijssen en zijn leven op Rolduc. Wat opvalt als men de jaarboeken doorneemt is dat er aan Alfons Ariëns veel meer aandacht besteed wordt dan aan Louis Tijssen. In het jaarboek van 1929 wordt over Louis Tijssen geschreven, vooral over zijn verblijf op Rolduc. In hetzelfde jaarboek wordt ook ruimschoots aandacht besteed aan Alfons Ariëns die in 1928 is overleden. Er zijn inmiddels twee boeken over Tijssen; het eerste uit 1957 van Jacques Schreurs en het tweede uit 2001 van Antoine Jacobs. Over het boek van Schreurs wil ik toch kwijt dat het me niet bevalt hoe deze schrijft over de oude Pothast en de knechten op Rolduc. Oordeel zelf maar, ik doe de passages hierbij.
Het boek van Scheurs en de passages waar hij over Pothast en de knechten schrijft. | Het jaarboek 1929 met een Piam Memoriam en daarna een gedicht voor Tijssen |
Een nog onbekende foto van Tijssen.
Er is een mooie foto van Louis Tijssen, in vol ornaat staande op de cour van Rolduc: de oorspronkelijke groepsfoto is ongedateerd. Maar het is niet zo moeilijk te schatten wanneer deze gemaakt is. We weten hoe Tijssen er uit ziet tussen 1891 en 1901 en dat geeft al een indicatie dat het ergens in het midden moet zijn gebeurd. Maar bepalend is: we zien dat de Bruyn nog prefect is want die staat centraal achter directeur Corten. Petrus de Bruyn wordt 19 augustus 1898 pastoor in Holtum. Helemaal rechts staat Louis Tijssen met bonnet en links naast hem staat Leonardus Houben. Antoine Jacobs verwart in zijn boek over Louis Tijssen, Houben met Willem Goossens bij een foto van het docentenkorps van Rolduc in 1891, een foto die ook in Rolduc in Woord en beeld staat op pagina 183. Goossens kwam pas op Rolduc in 1894. Iets verder op onze groepsfoto naar links staat de latere directeur Geurts die september 1893 leraar werd op Rolduc. Weer iets verder naar links vanaf Geurts staat Herman, Everts, Petrus Rutten en Prevo; Rutten wordt maart 1895 tot pastoor benoemd in Peij [Echt]. Hiermee is een tijdspanne waarin de foto is gemaakt bepaald.
Kortom, we zie hier Louis Tijssen rond 1895, vlak voordat hij in 1898 de prefect van Rolduc wordt.
Er zijn twee foto's van het docentenkorps in Rolduc in Woord en Beeld op pagina 183 en 197 uit respectievelijk 1891 en 1901 waar Tijssen op staat. Op basis van deze twee foto's kan men lettend op hoe Tijssen er uit ziet, ook afleiden dat bovenstaande groepsfoto op de cour genomen moet zijn tussen 1891 en 1901. Er is ook een klassenfoto uit 1891 waar Tijsen nog vrij jong op staat, zie hierna.
Een zeker interessante foto van mogelijk Louis Tijssen stamt uit 1882 als hij in de hoogste klas van het gymnasium zit. Ik vraag u eerst zelf in die groepsfoto Tijssen te identificeren. De foto stamt uit een album uit 1882 gemaakt door de Parijse fotograaf Jules David waarin van alle klassen foto's opgenomen zijn; eerst de klassenfoto en dan een animatie van Louis Tijssen. Voor de goede orde het is een inschatting van mij dat het Tijssen betreft waarnaar nog verder onderzoek gedaan moet worden. Wat kan onderzocht worden?: In de leerlingslijsten van 1882 moet men nagaan hoeveel leerlingen er in een klas zaten en hopelijk is het zo dat de klas van zes gymnasium zich onderscheidt van de andere klassen en circa 16 leerlingen heeft. In het fotoalbum kan men ook de aantallen studenten per klas bepalen en zo krijgt men wellicht een match. Maar wat ook kan is alle studenten van dat leerjaar bekijken in het fotoalbum; dit heb ik gedaan en dan kom ik uit bij onderstaande foto.
Waarschijnlijk de hoogste klas van het gymnasium schooljaar 1882.
Louis Tijssen 1882 in de hoogste klas van het gymnasium
Louis Tijssen 1882 onbewerkte foto | Louis Tijssen 1891 onbewerkte foto |
Hierna volgt nog over de eerste filmvoorstelling op Rolduc in 1897, over het boek over Blaise Pascal door Lenders, en na de wiskundige Evariste Galois nog over de broers Sterck , twee Rolduciens.
de Cinematograaf of eerste filmvoorstelling in 1897 op Rolduc
Op zondag 21 november 1897 is er op Rolduc een "Seance" van een cinematograaf; dus eigenlijk is dat de eerste filmvoorstelling op Rolduc. Hierna hoe Pothast dat vermeldt; we proberen nog te achterhalen wie de personen zijn die hij noemt; het zal heus wel een bekend stel geweest zijn. Ook is toegevoegd een krantenknipsel uit die tijd waarin vermeld wat zo'n seance inhoudt.
Blaise Pascal 1623 - 1662
De Rolducse leraar J.Lenders heeft een vertaling gemaakt van een werk van Pascal in de Prisma reeks met als titel Gedachten [oftewel Les Pensées]. In het jaarboek 1962 schrijft Lenders een interessant artikel over Pascal; hij positioneert Pascal als verdediger van het christendom. Nietzsche echter ziet het genie Pascal meer als slachtoffer van datzelfde christendom; uit de de antichrist van Nietzsche: Het deerniswekkendste voorbeeld : de verdorvenheid van Pascal, die geloofde dat zijn verstand verdorven was door de erfzonde, terwijl het alleen maar verdorven was doordat hij christen was!
Het is interessant om Blaise Pascal wat voor het voetlicht te brengen. Men kan hem beschouwen vanuit twee perspectieven: Pascal als religieus denker zoals de titel van een boekje over hem onder redactie van Rudi te Velde of wat mij meer interesseert zoals Hans Loeffel hem beschrijft als wiskundige en natuurkundige in de Vita Mathematica Band 2. U treft hierna aan een prima Duitse inleiding op Pascal; een lange geromantiseerde film over het leven van Pascal; een college over de geschiedenis van de wiskunde, in het bijzonder over de Projectieve wiskunde, vanaf minuut 6 begint het over de stelling van Pascal. Ook een experiment met druk in water. Op youtube zijn er veel meer, ook over Pascal en hydraulica.
Het Essay pour les Coniques van Pascal. | |
Pascal en Projectieve Meetkunde. | |
Een leuke powerpoint over Pascal met mooie plaatjes. |
Mijn favoriete wiskundige
Evariste Galois.
1811 - 1832
Hierna nog over twee Rolduciens uit de negentiende eeuw; een onderwerp wat ik eerder hier had geplaatst. Ik laat het maar staan. Als je interesse in Vondel hebt dan kan dat bijvoorbeeld via Jan Sterck. Zijn boeken zijn antiquarisch nog te krijgen. Maar er zullen wellicht recentere boeken zijn.
De broers Jan en Bernardus Sterck.
Jan en Bernardus waren op Rolduc respectievelijk in de periode 1870-1877 en 1867-1873. Jan F.M. is een expert op het gebied van Vondel. Jan is geboren in 1859 en zijn vader is voor zijn geboorte overleden. De familie Sterck is rijk geworden van de handel in thee en koffie in Amsterdam. Zijn moeder is de weduwe Elisabeth M.T. de Voijs, een juweliersdochter.
Toen directeur W. Everts van Rolduc zijn 25-jarig priesterfeest vierde op 20 september 1876 bood zij hem samen met o.a. J.A.Alberdingk Thijm en Dr P.H.J. Cuypers een kostbaar kazuifel aan mede als dank voor wat Everts voor hun kinderen deed en gedaan had. Wellicht is het kazuifel nog op Rolduc aanwezig. Welnu, onlangs is op internet een tekening aangeboden van de hand van Gerard Slits met een tekst door Willem Everts uitgekozen. Het blijkt na wat onderzoek dat deze tekening bestemd was voor het album van Elisabeth, de zus van de broers Sterck. Elisabeth Maria Adriana Sterck werd geboren op 10 juli 1853 en stierf 8 oktober 1919 te Amsterdam.
Ik wil je de mooie tekening van Gerard Slits niet onthouden. Je kunt ze het beste downloaden en dan vergroten. Er is ook een familiefoto van de familie Sterck uit 1871 [schatting] uit een foto-album van Directeur W. Everts; het fotoalbum bevindt zich in het archief Rolduc. Over Gerard Slits, een goede vriend van Bernard Pothast, vind je meer onder het kopje diversen. Over Jan F.M. Sterck, de Vondel-expert is veel te vinden op internet; ook zijn er nog veel boeken van hem antiquarisch te krijgen. Kortom, Jan is zeker een interessant figuur; zoals er zo veel leerlingen van Rolduc zijn geweest en nog steeds zijn.
De weduwe Elisabeth M.T. de Sterck-de Voys [geb circa 1830], met haar drie zonen en dochter Elisabeth M.A.[geb.1853] aan de piano. Van links naar rechts Jan F.M. [geb. 1859] , Bernardus J.A [geb.1855] en Adriaan [geb. 1852]. | Het door Gerard Slits in februari 1877 gemaakte albumblad voor Elise Sterck met een tekst uitgezocht door directeur Willem Everts. De initialen GS van Gerard Slits zijn in rood links beneden te vinden. |
Hier over Jan Sterck in de Rolducse jaarboeken; een artikel is in 1941 geschreven door Joseph Cuypers. [zie voor Joseph Cuypers onder het tabje -Cuypers-]
Nogmaals Elisabeth uit het fotoalbum van directeur Everts.